109 ปี การเปลี่ยนคำว่า ”เมือง” เป็น ”จังหวัด”

   เมื่อ : 19 พ.ค. 2568

19 พฤษภาคม 2459 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนคำว่า ”เมือง” เป็น “จังหวัด”

          นับแต่การปกครองส่วนภูมิภาคในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น มีการแบ่งหัวเมืองออกเป็น เมืองเอก เมืองโท เมืองตรี และเมืองจัตวา กระทั่งในในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดรูปแบบการปกครองส่วนภูมิภาคใหม่ โดยแบ่งเป็น ”มณฑล เมือง อำเภอ ตำบล และหมู่บ้าน”

          ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนคำว่า “เมือง” เป็นคำว่า “จังหวัด” ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนคำว่าเมืองเรียกว่าจังหวัด ลงวันที่ 19 พฤษภาคม 2459 ลงนามโดย มหาเสวกเอก เจ้าพระยาสุรสีห์วิสิษฐศักดิ์ เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย

          ดังความตอนหนึ่งว่า  ”...แต่ท้องที่ๆ เรียกว่าเมืองอันเป็นส่วนหนึ่งของมณฑลนั้น ในบัดนี้คงเรียกว่า เมืองบ้าง จังหวัดบ้าง สับสนกันอยู่ เพื่อแก้ไขให้เป็นระเบียบอันเดียวกัน สำหรับความเข้าใจง่ายในการปกครอง จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนคำว่า เมือง ใช้เรียกว่า จังหวัด ผู้ว่าราชการเมือง ให้เรียกว่า ผู้ว่าราชการจังหวัด...”

Cr.กองสารนิเทศ สป.มท.