จังหวัดอุบลราชธานี โดยคณะสงฆ์ ศิษยานุศิษย์ ทายก ทายิกาชาววัดนาควาย กำหนดจัดงานพระราชทานเพลิงศพพระครูโสภณขันตนาภรณ์ (โกสีย์ ขันติโก) อดีตเจ้าอาวาสวัดนาควาย ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี ในวันเสาร์ที่ 27 เมษายน 2567 ณ เมรุพิเศษปราสาทนกหัสดีลิงค์ สืบสานตามประเพณีแบบโบราณ โดยประกอบพิธี ตั้งแต่วันที่ 25-26 และ 27 เมษายน 2567 โดยมีพระเทพวราจารย์ เจ้าคณะจังหวัดอุบลราชธานี เจ้าอาวาสวัดมณีวนาราม เป็นประธานในพิธีฝ่ายสงฆ์

            ในการนี้ มีนายเกรียง กัลป์ตินันทน์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย เป็นประธานในพิธีฝ่ายฆราวาส พร้อมหัวหน้าหน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชนและผู้มีเกียรติทุกภาคส่วนร่วมเป็นเกียรติในพิธี

            สำหรับ พระครูโสภณขันตยาภรณ์ (โกสีย์ ขันติโก) อดีตเจ้าอาวาสวัดนาควาย ได้มรณภาพ ด้วยโรคปอดติดเชื้ออย่างรุนแรง เมื่อวันที่ 16 มกราคม 2567 เวลา 04.10 น. ณ วัดนาควาย และมีกำหนดการงานพระราชทานเพลิงศพขึ้นในวันเสาร์ที่ 27 เมษายน 2567 โดยการสร้างเมรุพิเศษปราสาทนกหัสดีลิงค์ ตามประเพณีแบบโบราณ และเป็นการอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นอีกทางหนึ่งด้วย

• ประวัติและความเป็นมาของการประกอบพิธีศพแบบโบราณบนนกหัสดีลิงค์ และสืบทอดมาถึงยุคเมืองอุบล

            ในสมัยโบราณมีตำนานเล่าขานกันมานับร้อยนับพันปีมาแล้ว ในนครดักกะศิลาเชียงรุ้งแสนหวีฟ้ามหานคร พระมหากษัตริย์แห่งนครนั้นได้สวรรคต ตามธรรมเนียม จะต้องอัญเชิญพระศพออกไปประกอบพิธีศพออกไปฌาปนกิจที่ทุ่งหลวง 

            ในกาลครั้งนั้น พระมหาเทวีให้จัดการพระศพตามโบราณประเพณี โดยแห่พระศพออกจากพระราชวังไปยังทุ่งหลวงเพื่อถวาย พระเพลิง ขณะนั้นมีนักสักกะไดลิงค์ หรือนกหัสดีลิงค์ซึ่งกินเนื้อสัตว์เป็นอาหารบินมาจากป่าหิมพานต์ นกได้เห็นพระศพเห็นว่าเป็นอาหารของเขา จึงบินโฉบลงมาเอาพระศพจะไปกิน เมื่อพระมหาเทวีเห็นเช่นนั้นก็ประกาศให้คนต่อสู้นกหัสดีลิงค์เพื่อเอาพระศพคืนมา คนทั้งหลายก็อาสาต่อสู้แต่ก็ต่อสู้นกหัสดีลิงค์ไม่ได้ ถูกนกหัสดีลิงค์จับกินหมด 

            ในครั้งนั้นธิดาแห่งพญาตักกะศิลา จึงอาสาสู้กับนกหัสดีลิงค์ นางมีนามว่า สีดา นางได้ใช้ลูกศรอาบยาพิษยิงนกหัสดีลิงค์ นกหัสดีลิงค์ถึงแก่ความตายตกลงมาพร้อมพระศพแห่งกษัตริย์ พระมหาเทวีจึงสั่งให้ช่างทำเมรุ คือหอแก้วบนหลังนกหัสดีลิงค์แล้วอัญเชิญ พระศพขึ้นประดิษฐานบนหลังนกหัสดีลิงค์แล้วถวายพระเพลิงไปพร้อมกัน

            สำหรับพิธีพระราชทานเพลิงศพครั้งนี้ คณะกรรมการมีมติในการสร้างเมรุพิเศษปราสาทนกหัสดีลิงค์ เพื่อสืบสานประเพณีแบบโบราณ และเป็นการอนุรักษ์มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมอีสานล้านนา และเพื่อเป็นเกียรติแก่พระครูโสภณขันตยาภรณ์ ผู้เป็นพระที่ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบในวาระสุดท้าย 

            จึงขอประชาสัมพันธ์ ให้ประชาชน นักเรียน นักศึกษา และผู้สนใจด้านวัฒนธรรม ไปร่วมพิธีและรับชมขั้นตอนการประกอบพิธีแบบโบราณในครั้งนี้ หรือจะไปร่วมสังเกตการณ์ได้ตั้งแต่วันที่ 25-27 เมษายน 2567 ณ วัดนาควาย อ. เมือง จ.อุบลราชธานี ตั้งแต่เวลา 06:00-24:00 น .

   ……..

* ปัญญา แพงเหล่า/ข่าว

   22 เมษายน 2567